Jakie są rodzaje instalacji elektrycznych?

Obecnie mało kto wyobraża sobie życie bez dostępu do energii elektrycznej. Wykorzystujemy ją tak często i intuicyjnie, że nawet nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele rzeczy nam ułatwia. O jej istotności dowiadujemy się bardzo często dopiero w momencie, kiedy instalacja ulegnie awarii, powodując chwilowy brak prądu. Jako że energia elektryczna dostępna jest na każdym kroku, możemy wyróżnić różne rodzaje instalacji elektrycznych, dopasowane do rodzaju zasilanych odbiorników oraz miejsca ich występowania.

Czym są instalacje elektryczne i w jaki sposób możemy podzielić?

Zgodnie z definicją instalacją elektryczną nazywamy zespół urządzeń elektrycznych połączonych ze sobą, który posiada skoordynowane funkcje techniczne. Służą one do doprowadzania energii elektrycznej z sieci rozdzielczej do konkretnych odbiorników. W jej skład wchodzą zarówno przewody elektryczne i kable elektroenergetyczne, jak i różnego rodzaju urządzenia i przyrządy sterujące, zabezpieczające i łączeniowe. Do instalacji zaliczyć należy także zespoły prądotwórcze, baterie akumulatorowe oraz urządzenia zasilania bezprzewodowego.

Obecnie wyróżnia się dwa główne rodzaje podziału instalacji elektrycznej. Pierwszy z nich dotyczy rodzaju urządzeń, które są zasilane przy pomocy tejże instalacji. Tutaj możemy wyróżnić dwie grupy:

• Instalacje oświetleniowe,
• Instalacje siłowe.

Instalacje oświetleniowe są odpowiedzialne za zasilanie urządzeń oświetleniowych, które podłączane są do gniazd jednofazowych. W tej grupie znajdują się również urządzenia o niskiej mocy jak sprzęt AGD, grzejniki przenośne, bojlery, komputery czy inny sprzęt elektroniczny. Instalacje siłowe służą przede wszystkim do zasilania urządzeń o dużej mocy. Znajdują zastosowanie w przypadku zasilania silników elektrycznych, urządzeń przemysłowych oraz grzejnych.

Drugi podział dotyczy miejsca występowania danej instalacji elektrycznej. W tym podziale możemy wyróżnić:

• Instalacje przemysłowe,
• Instalacje nieprzemysłowe,
• Instalacje wykorzystywane w ogrodnictwie i rolnictwie.

Pierwsze z nich wykorzystuje się w różnego rodzaju zakładach wytwórczych i wydobywczych. Korzysta z nich branża hutnicza czy górnicza. Instalacje nieprzemysłowe znajdują się w różnego rodzaju budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej, są to instalacje, które każdy z nas posiada w swoim domu. Ostatnią grupą są instalacje wykorzystywane w rolnictwie i ogrodnictwie, które muszą być dopasowane do warunków panujących w tego rodzaju zakładach.

Oprócz dwóch głównych podziałów możemy spotkać się również z rozróżnieniem instalacji ze względu na czas użytkowania, oraz sposób montażu. W pierwszym podziale wyróżniamy instalacje stałe i czasowe, w drugim natomiast instalację wtynkową, podtynkową i natynkową.

Instalacje stałe to takie, które są montowane na stałe w obiektach i mają długotrwałe zastosowanie. Przykładem takiej instalacji jest system oświetleniowy w budynku mieszkalnym czy przemysłowym. Instalacje czasowe natomiast mają charakter tymczasowy i są stosowane na określony czas, np. podczas imprez masowych, remontów czy budowy nowych obiektów. W związku z tym, że ich użytkowanie jest ograniczone czasowo, muszą być one łatwe w montażu i demontażu.

W przypadku podziału ze względu na sposób montażu, instalacje wtynkowe są umieszczone wewnątrz ścian budynków, co pozwala na estetyczne ukrycie przewodów i urządzeń. Instalacje podtynkowe są montowane na powierzchni ścian, ale pod warstwą tynku, co również pozwala na ukrycie elementów instalacji, jednak nieco mniej estetycznie niż w przypadku instalacji wtynkowych. Natomiast instalacje natynkowe są montowane bezpośrednio na powierzchni ścian, co sprawia, że są one widoczne dla użytkowników. Tego rodzaju instalacje są często stosowane w obiektach przemysłowych, gdzie estetyka nie odgrywa kluczowej roli.

Warto również wspomnieć o instalacjach specjalistycznych, które są dedykowane dla konkretnych zastosowań i wymagają specjalistycznej wiedzy oraz doświadczenia. Przykładem takiej instalacji może być system zasilania awaryjnego, instalacje przeciwpożarowe czy instalacje odgromowe. Każda z nich ma swoje konkretne zastosowanie i jest niezbędna dla bezpiecznego funkcjonowania obiektów, w których są stosowane.

Wszystkie wymienione rodzaje instalacji elektrycznych mają swoje konkretne zastosowania i wymagają odpowiedniej wiedzy oraz umiejętności przy ich projektowaniu, montażu i konserwacji. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o właściwe szkolenie i doświadczenie osób odpowiedzialnych za te zadania, co przyczyni się do bezpiecznego i efektywnego korzystania z energii elektrycznej.