Czym są ograniczniki przepięć i czemu je stosować?
Większość stosowanych urządzeń zasilanych prądem elektrycznym zawiera układy elektroniczne, które są bardzo czułe na wszelkie zmiany napięcia. Szkodzi im zwłaszcza jego nagły wzrost, który może być spowodowany podłączeniem do sieci urządzenia o wysokim poborze prądu. Źródłem przepięcia może być także wyładowanie atmosferyczne, które dosięgnie sieci elektroenergetycznej czy jednego z elementów instalacji znajdującej się w budynku albo w jego pobliżu. Sposobem na ochronę przed tego typu zdarzeniami jest stosowanie ograniczników przepięć. Przekonajmy się jak są zbudowane i na jakiej zasadzie działają.
Jakie są rodzaje ograniczników przepięć?
Ogranicznik przepięć (SPD – Surge Protection Device) jest urządzeniem montowanym w rozdzielnicy elektrycznej budynku lub konkretnego lokalu. Jego zadaniem jest zabezpieczenie obwodu w razie wystąpienia przepięcia przez sprowadzenie jego wartości do bezpiecznego dla danego urządzenia przedziału. Mechanizmem zabezpieczającym może być iskiernik (dla urządzeń klasy B – typu 1) albo warystor (urządzenia klasy C – typ 2). Spotyka się też konstrukcje B + C, w których zamontowano oba elementy. Występują także ograniczniki klasy D – typu 3. Ograniczniki typu 1 są wykorzystywane do ochrony przed wyładowaniem do napowietrznej linii zasilającej albo instalacji odgromowej i instaluje się je w rozdzielni głównej. Ograniczniki typu 2 są stosowane jako uzupełnienie ochrony, także tam, gdzie nie ma instalacji odgromowej ani ryzyka wystąpienia wyładowania z uwagi na brak instalacji dachowych np. anten. Do zabezpieczania najczulszych elementów instalacji wykorzystuje się ograniczniki typu 3.
Jak powinno się instalować ograniczniki?
Zabezpieczenia przeciwprzepięciowe muszą się składać z szeregu zabezpieczeń reagujących na coraz niższe wartości napięcia. Pierwszym elementem ochrony jest ogranicznik typu 1 radzący sobie z obniżaniem przepięć do 2,5 kV. Typ 2 jest w stanie uzyskać wartości 1,5 kV, a typ 3 do zaledwie 0,8 kV. Ochronniki typu 3 są na ogół montowane w puszkach przed konkretnymi urządzeniami.
